[ก้อนดิน]

เรื่อง ฉันทนได้

วันหนึ่งใน พ.ศ.2528 พระทนต์องค์หนึ่งของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว หักเฉียดโพรงประสาทฟัน จำเป็นที่จะต้องตามตัวทันตแพทย์ประจำพระองค์มาถวายการรักษา ทว่าบังเอิญเวลานั้นเป็นเวลาที่ราษฏรกำลังเดือดร้อนสาหัสจากปัญหาน้ำท่วม พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจึงมีรับสั่งถามทันตแพทย์ว่า จะใช้เวลารักษานานเท่าใด ทันตแพทย์กราบบังคมทูลว่าต้องใช้เวลาประมาณ 1-2 ชั่วโมง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรับสั่งว่า

"ขอรอไว้ก่อนน่ะ ฉันทนได้ วันนี้ขอไปดูราษฏรและช่วยแก้ไขปัญหาเรื่องน้ำท่วมก่อน"

เรื่อง แก้ได้แล้ว

หลังจากที่ทรงปลีกเวลาจากพระราชภาระได้แล้ว ทันตแพทย์จึงได้มีโอกาสถวายการรักษาพระทนต์องค์นั้น ซึ่งปรากฎว่า

ต้องถวายการรักษาคลองรากพระทนต์ โดยการเจาะทางให้หนองไหลออก หรือเรียกว่า drain ระหว่างที่กำลังถวายการรักษาอยู่นั้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีรับสั่งว่า

"ขณะที่หมอเจาะฟันเพื่อทำทางให้หนอง drain ออก ทำให้ฉันนึกถึงพรุ (หมายถึงพื้นที่ลุ่มมีน้ำขัง ใช้ทำประโยชน์ในการเพาะปลูกไม่ได้ ซึ่งทางภาคใต้มีพื้นที่เช่นนี้เป็นแสนๆ ไร่) ว่ามีวิธีแก้ไขอย่างไร แก้ได้โดยการทำทางให้น้ำที่ขังอยู่นั้นออกสู่ทะเล น้ำบริเวณนั้นก็จะแห้ง เช่นเดียวกับการที่หมอเจาะทางให้หนองไหลออก"

หลังจากนั้นปัญหา "พรุ" ทางภาคใต้ก็ได้รับการแก้ไข โดยมีการขุดคลองระบายน้ำออกจากพรุ มีประตูน้ำท้ายคลอง

สำหรับเปิดระบายน้ำออกสู่ทะเลในฤดูมรสุมและปิดในฤดูฝน เรียกว่าทรงคิดถึงราษฏรทุกขณะจิต แม้ในขณะที่กำลังทรงรักษาพระทนต์

ที่มา : จากหนังสือร้อยเรื่องในรอยจำ